افکار خودآیند
بِک افکار خودآیند را به سه دسته تقسیم کرده است:
1. دسته ی اول،افکار خودآیندی هستند که علی رغم وجود شواهدی برخلاف آن ها،فرد همچنان آن ها را باور دارد،مانند:
فردی که چندین بار در جمع سخنرانی کرده است و به خوبی از عهده ی آن برآمده است،اما نگران است که مبادا سخنرانی اخیر را خراب و آبروریزی کند.
2. دسته ی دوم،افکار خودآیندی هستند که به ظاهر درست می باشند،اما نتیجه ای که فرد از آن ها می گیرد،نادرست است.برای مثال:
فردی را درنظر بگیرید که نسبت به دوستش بدقولی کرده است و از این بابت ناراحت است و فکر خودآیندش این است که «دوستم پیش خود فکر میکند چقدر بی فکر و بی توجه است»
و نتیجه ای که می گیرد این است که آدم ارزشمندی نیست،یا کسی را درنظر بگیرید که وقتی در انجام کاری شکست می خورد،به این نتیجه می رسد که فردی بی کفایت است.
3. دسته ی سوم،افکار خودآیندی هستند که درست هستند،اما انطباقی نیستند،
مانند کسی که شب قبل امتحان خود را می گذراند و باید چند ساعت مطالعه کند،این فرد با خود می گوید اگر تا نیمه شب هم بیدار بمانم و مطالعه کنم،باز هم نمی رسم درسم را تمام کنم.
گرچه این فکر درست است،اما باعث افزایش اضطراب و افت تمرکز بیمار می شود.
