راه های کنترل و حل تعارض های زناشویی!
در میان مفاهیم مربوط به خانواده و ازدواج مفهوم سازگاری زناشویی جایگاه خاصی یافته است.سازگاری زناشویی در دوام یک ازدواج تأثیر عمده ای داشته و معطوف به محدوده ای است که اشخاص متأهل،تضاد را کنترل کرده و با یکدیگر کنار می آیند،اما باید بدانیم که وجود آمدن اختلاف و تعارض بین زن و شوهر امری طبیعی است و به دلیل ماهیت تعامل زوج ها گاهی اوقات پیش می آید که اختلاف روی می دهد و در نتیجه زوج ها نسبت به همدیگر احساس خشم،ناامیدی و نارضایتی می کنند،بنابراین در ازدواج باید فرض را بر این گذاشت که بروز تعارض جزئی از رابطه ی زناشویی و زندگی مشترک است،بنابراین زن وشوهر باید یاد بگیرند که تعارض های خود را حل کنند تا خوشبخت شوند و یکی از راه های کنترل و حل تعارض و رسیدن به خوشبختی یادگیری نوع ارتباط درست و صحیح با شریک زندگی است. همانگونه که رویکرد خانواده درمانی رضایت زناشویی و رسیدن به سازگاری را افزایش تعامل مثبت زوج ها تعریف کرده اند و در مداخلات درمانی خود سعی در جایگزینی تعاملات مثبت به جای تعاملات منفی داشتند.
ازدواج رضایت بخش یکی از عوامل مهم بهداشت روانی جامعه محسوب می شود ولی چنانچه ازدواج و زندگی شرایط مساعدی را برای ارضای نیازهای روانی زوجین ایجاد نکند،نه تنها بهداشت روانی تحقق نمی یابد بلکه اثرهای منفی و گاهی جبران ناپذیری را به جای می گذارد به گونه ای که اختلال های عصبی،افسردگی و خودکشی از جمله پیامدهای آن است.
انسان موجودی اجتماعی است و نیازمند گروه یا دسته ای است که به آن تعلق داشته باشد،احساس آرامش کند و به تأمین نیازهای متعدد خود بپردازد.اصولاً افراد میل دارند گرد هم آیند و گروه هایی را به وجود آورند و در آنجا به وظایف،تأمین نیازها و دیگر امور مشغول شوند؛یکی از این گروه ها خانواده است.
خانواده اولین و کوچکترین جامعه ای است که افراد در آن به صورت گروهی زندگی می کنند و برای تأمین سعادت یکدیگر مسئولیت مشترکی دارند،خانواده برای اینکه در انجام اهداف و تأمین نیازهایش موفق شود باید با روش های صحیح که متناسب با علایق و نیازهای اعضایش است آشنا شود تا با استفاده از آن ها زندگی سالمی برای اعضایش به وجود آورد و یکی از آن روش ها که در محیط زندگی بسیار با اهمیت و قابل استفاده است روش صحیح گفت و گو است.
گفت و گو در هر مرحله از یک رابطه صمیمی،جرئی مهم است،اما عواملی وجود دارد که می تواند باعث انحراف گفت و گو از مسیر اصلی اش شود.
تحقیقات نشان می دهد که در مرحله قبل از ازدواج همسرانی که نمره کمی در شیوه صحیح گفت و گو گرفتند،با احتمال بیشتری در سه سال بعدی،از ازدواجشان ناخرسند بودند یا طلاق گرفتند.
همچنین مهارت گفت و گو در طول دوره های مختلف زندگی نیز بسیار مهم است و اگر زوجین نتوانند به طور صحیح با یکدیگر گفت و گو کنند ازدواج آن ها رو به افول خواهد گذاشت.
الگوهای منفی و ناصحیح گفت و گو بین همسران منجر به جر و بحث بین آن ها شده و این شرایط به سمت افزایش خشم تمایل پیدا می کند.خشم یکی از نیرومندترین هیجان ها است،که به سادگی روابط بین فردی و حتی خود را نابود می کند،افزون براین گاتمن خاطر نشان کرده است که تقریباً همه زوج ها گاه گاهی خشم را در مقابل خشم بیشتر مبادله می کنند،اما تشدید هیجانات زمانی رخ میدهد که همسران از خشم و ناکامی از ارضای نیازها،به سمت نشان دادن نفرت به دیگری حرکت می کنند که در این شرایط بیشترین آسیب را به رابطه شان می رسانند،همانطور که ناکامی بیشتر می شود و خشم ظهور می کند افراد از تمایل به شنیده شدن توسط دیگری به سمت تمایل برای صدمه زدن با استفاده از سلاح های کلامی و فیزیکی پیش می روند،و تا طلاق ادامه می دهند.
نکته قابل توجه این است تحقیقات این مسأله را تأیید کرده و نشان می دهند که بزرگترین پیش بینی کننده طلاق و نارضایتی زناشویی،مشکلات مالی،کمبود جذابیت جنسی و یا کمبود عشق نیست،بلکه روشی است که زوج ها به وسیله آن تعارض خود را در مواقع ناسازگاری مدیریت می کنند و شیوه هایی است که به وسیله ی آن با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.
با توجه به عوارض و پیامدهای ذکرشده و تأثیرات مخرب فراوان تعارضات زناشویی،اهمیت مهار تعارضات زناشویی و مقابله با آثار سوء و مداوم آن آشکار می شود.
متأسفانه افزایش روز افزون طلاق در دنیای کنونی،هرچند در مقیاسی بسیار کمتر جامعه ی فعلی ما را نیز در بر گرفته است اما پیامد ها و اثرات بد این جدایی روی افراد خانواده نیز نیاز به رسیدگی و رفع این مشکل را دو چندان کرده است،از نقطه نظر درمان و پیشگیری،درک عوامل متعدد به وجود آورنده ی آشفتگی روابط زناشویی و از هم پاشیدگی خانواده،نکته ای با اهمیت است.
در اکثر زوج ها پس از کاهش مشکلات سطحی،چندین علت منشاء تعارض آن ها را تشکیل می دهد:
تفاوت در تصور و برداشت از اطلاعات حسی،مخالفت با باورها،تفسیرها،توقعات و ارزش ها،رقابت بین خواسته ها و رغبت ها و دلایل متعدد دیگری چون تغییر نظام خانواده ها،سست شدن روابط عاطفی،فشارهای شغلی و اجتماعی نیز می تواند در بروز تعارضات مؤثر باشد.
استفاده از الگوهای نامناسب ارتباطی بین زن و شوهرها مشکلات بسیاری را برای خود آنان و اطرافیانشان ایجاد می کند،این مشکلات به صورت تعارضات بین فردی همراه با برانگیختگی های هیجانی (خشم) بروز می کند.خشم هیجانی است که آثار مختلفی در زندگی انسان دارد،این هیجان برای بقای انسان و تسهیل پاسخ های سازش یافته،به ویژه پاسخ های ستیز یا گریز به هنگام مواجهه با خطر سودمند است با این وجود،خشم غیرقابل مهار نه تنها به بقای بشر کمک نمی کند،بلکه می تواند زندگی او را تهدید کند.
به علاوه محققان نشان داده اند که تأثیرات منفی تعارض (خشم،نفرت،ناراحتی و ترس) در تعاملات زوجین با میزان خشونت و درگیری مرتبط است و باید خاطر نشان کرد که رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت بار در جوامع بشری در حال گسترش است و جامعه ما مستثنی از این موضوع نیست.با توجه به مطالب مذکور می توان گفت تعارض یکی از جوانب بسیار مهم در نظام زناشویی است که همسران تجربه می کنند و اگرچه تعارض و اختلاف در زندگی زناشویی طبیعی و گاهی مفید است در عین حال در صورت تشدید شدن می تواند اثرات بسیار بدی بر سلامت روانی زوجین و اعضای خانواده داشته باشد.
